Wspólne stanowisko

Społeczeństwo wobec rozwoju regionalnego

... Rządy krajów Europy Środkowej, narodowe i regionalne struktury administracyjne powinny aktywnie włączyć się w budowanie partnerstwa regionalnego, jako zadania wyznaczonego przez Unię Europejską dla krajów kandydackich. Ratyfikacja Konwencji z Aarhus wspólnie z właściwą implementacją jej postanowień powinna służyć jako efektywne narzędzie w tych działaniach.

Regionalne i narodowe władze muszą stworzyć warunki na rzecz budowania partnerstwa społecznego, rozszerzenia udziału w procesie decyzyjnym oraz swobodnego dostępu do informacji. Warunkiem wstępnym jest potrzeba stworzenia odpowiednich społecznych organów przedstawicielskich w ramach krajowej i regionalnej administracji publicznej, w których podział kompetencji pomiędzy rządowymi, samorządowymi oraz pozarządowymi przedstawicielami będzie przejrzysty. Powyższe reprezentacje powinny mieć oficjalny status prawny, a także polityczne i finansowe możliwości działania.
W większości krajów Europy Środkowej mechanizmy takie dotychczas nie działają - pomimo upływu 12 lat od czasu rewolucyjnych zmian w latach 1989-90. Kluczowe filary demokracji są wciąż niedocenione.

Udział społeczny

na szczeblu regionalnym powinien opierać się na następujących komponentach:

• przedstawiciele organizacji pozarządowych powinni być obecni w komitetach zarządzających i monitorujących programy operacyjne oraz fundusze przedakcesyjne, przedstawiciele ci powinni być wybierani przez reprezentacyjne grono organizacji;
• ekologiczne organizacje pozarządowe oraz społeczeństwo powinni być w jasno sprecyzowanych ramach zaangażowani w formułowanie dokumentów dotyczących rozwoju regionalnego (konwencja z Aarhus powinna być używana jako podstawowy dokument dla realizowania zasad uczestnictwa społecznego);

Strategiczne Oceny Oddziaływania na Środowisko powinny stać się podstawowym narzędziem w planowaniu dokumentów poświęconych rozwojowi regionalnemu we wszystkich krajach Europy Środkowej oraz powinny stać się integralną częścią wszystkich etapów procesów planowania w ramach rozwoju regionalnego.

My, członkowie pozarządowych organizacji z trzech krajów kandydackich Europy Środkowej wierzymy, że budowanie partnerstwa społecznego jest jednym z filarów przygotowania członkostwa naszych państw w Unii Europejskiej, a który ewidentnie przeżywa kryzys. Może to mieć zgubny efekt także dla polityki ekonomicznej, poprzez np. podważanie przez stronę unijną właściwej realizacji zasady udziału społecznego w projektach finansowanych przez unię w ramach pomocy przedakcesyjnej. Powyższy fragment pochodzi ze wspólnego stanowiska przyjętego przez przedstawicieli organizacji pozarządowych Polski, Czech i Węgier w czasie obywającej się późną jesienią 2001 r. konferencji w Budapeszcie. Stanowisko to zostało przedstawione Komisji Europejskiej, najważniejszym NGO'som z Unii Europejskiej i krajów Europy Środkowej, zostało także opublikowane w pismach ekologicznych i na stronach internetowych. Konferencja zorganizowana została w ramach projektu pt."Budowanie udziału społecznego w rozwoju regionalnym na bazie konwencji z Aarhus" . Projekt ten realizowany jest wspólnie przez: Centrum Prawa Ekologicznego z Polski, Center for Community Organising z Czech oraz National Society for Conservationists, dzięki wsparciu Regional Environmental Center.

Pełny tekst dokumentu znaleźć można na stronach www.ecp.wroc.pl