Spółdzielnie uczniowskie i kawiarenki, promujące zdrową żywność i zdrowy styl życia; tworzone przez szkoły i przedszkola ścieżki dydaktyczne, mini-muzea oraz izby regionalne; przyszkolne plantacje wierzby energetycznej czy powiatowe serwisy internetowe – to tylko niektóre z inicjatyw, za które w ostatnich latach przyznano Zielony Certyfikat (ZC). W naszym kraju otrzymało go już 57 placówek. Są to przedszkola i szkoły z dużych miast, małych miasteczek i wsi oraz ośrodki wychowawcze dla młodzieży.

W 2000 r. wydaliśmy pakiet „Edukacja w Naturze – przedszkole i szkoła jako ośrodki zrównoważonego rozwoju”, chcąc zainspirować do działania placówki edukacyjne. Wtedy okazało się, że chętnych do aktywności na rzecz zrównoważonego rozwoju jest bardzo wielu, a podejmowane inicjatywy – na tyle ciekawe, iż warto opracować program, który pozwoli na ich monitorowanie.

Można powiedzieć, że pomysł przyznawania Zielonego Certyfikatu – znaku jakości w edukacji, zrodził się z chęci promowania przedszkoli i szkół, pełniących rolę liderów w swojej lokalnej społeczności. Chcieliśmy upowszechnić wyjątkowo cenne doświadczenia tych placówek w kraju i za granicą. Przy opracowywaniu wymagań wzorowaliśmy się na praktycznych doświadczeniach innych krajów, np. programu Eco-schools i Zielona Flaga. Nasz program dostosowaliśmy do polskich warunków i obudowaliśmy procedurami zdobywania znaku jakości w edukacji i obszarze zrównoważonego rozwoju. Zwróciliśmy uwagę na zapewnienie placówkom procedur niezbędnych do stosowania wewnętrznego doskonalenia się i autoewaluacji, daliśmy także szansę uzyskania prestiżowego wyróżnienia.

W odróżnieniu od innych, licznych konkursów, w których udział jest związany z wykonaniem pracy w określonym czasie na określony temat i dotyczy zazwyczaj wąskiej grupy uczestników, „Zielony Certyfikat” mobilizuje całą społeczność placówki. Zachęca do współpracy ze środowiskiem lokalnym, a poprzez konieczność wprowadzania rozwiązań systemowych – daje poczucie uczestniczenia w długotrwałym procesie. Dlatego „Zielony Certyfikat” jest programem wsparcia Poprzez wizyty w placówkach, eksperci programu mają bezpośredni kontakt z uczestnikami, dla których ogromne znaczenie ma pokazanie swoich Liczba placówek starających się o atestację stale wzrasta dokonań i poddanie się zewnętrznej ocenie. W tym programie porównywanie dorobku placówek nie służy współzawodnictwu i konkurencji w udostępnianiu usług edukacyjnych, ale buduje współpracę na bazie wymiany doświadczeń i wspólnego doskonalenia się. Oprócz przedstawienia swojego dorobku, placówka prezentuje się w działaniu, realizując wybrane przedsięwzięcie. Organizuje współpracę całej społeczności, poszukuje partnerów, sponsorów, sprzymierzeńców wśród władz samorządowych, organizacji społecznych, firm, lokalnych mediów i okolicznych mieszkańców. Buduje w ten sposób swój wizerunek w środowisku lokalnym i aktywnie uczestniczy w jego rozwoju; buduje też poczucie lokalnej tożsamości i wzbudza szacunek do wspólnej pracy. „Zielony Certyfikat” to program wsparcia „Zielony Certyfikat” jest programem realizowanym na dwóch poziomach: przedszkole i szkoła przyjazne środowisku (ZC I stopnia) oraz przedszkole i szkoła jako ośrodek rozwoju zrównoważonego (ZC II stopnia). Wyróżnione placówki otrzymują wsparcie w postaci szkoleń i konsultacji, jak i poradnictwa w zakresie nawiązywania współpracy z samorządem i lokalnym biznesem. Otrzymują także swoisty „znak firmowy”, który potwierdza ich zaangażowanie w działania jako ośrodka zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnej i w budowanie lokalnej Agendy 21. To wszystko gwarantuje, że ich działania to coś więcej, niż np. całoroczny program ekologiczny wbudowany w program nauczania.

Ów „znak firmowy” czyli Zielony Certyfikat jest znany i uznawany w Polsce i Europie, a liczba placówek ubiegających się o atestację stale wzrasta. Dla mnie najbardziej cenne jest w programie zaangażowanie ludzi, którzy z sercem oraz pasją tworzą i zmieniają ten program od 6 lat. Atmosfera ich pracy udziela się placówkom, które ubiegają się o Zielony Certyfikat. Dzięki spotkaniom i wizytom w placówkach poznajemy niezwykłych ludzi i niezwykłe miejsca: przedszkola, szkoły, a najbardziej jesteśmy zaskoczeni i poruszeni działaniami takich placówek, jak ośrodki wychowawcze dla trudnej młodzieży, szkoły specjalne i szkoły zawodowe. Ogromnie cieszymy się, że stworzyliśmy im możliwość pokazania swoich dokonań na forum ogólnopolskim i że dzięki uzyskaniu Zielonego Certyfikatu czują się ważni i docenieni. Honorata Waszkiewicz Fundacja Ośrodka Edukacji Ekologicznej   Więcej o zasadach certyfikacji i warunkach przystąpienia do programu w Internecie: www.zielonycertyfikat.org