Każdy z nas jest konsumentem. Kupujemy opakowane produkty, a z opakowaniami -  postępujemy różnie. Segregujemy je uzyskując cenne surowce, wyrzucamy do kosza na śmieci, ale niestety duża ich część trafia do lasów, na brzegi rzek lub jest spalana w naszych domowych piecach.


Jeżeli chciałeś pójść z dzieckiem na spacer lub przewietrzyć mieszkanie w słoneczny, jesienny wieczór, to wiesz, o czym mówimy. Zamiast oddychać rześkim powietrzem, musimy szybko uciekać do domu, bo wszędzie unosi się smrodliwy dym. Dym ze spalanych w domowych piecach śmieci niestety nie tylko jest smrodliwy, ale i szkodliwy dla Twojego zdrowia i zdrowia Twoich dzieci.


ruszyła kampania
Podczas spalania emitujemy do atmosfery:
pyły, które odkładając się w glebie powodują szkodliwe dla zdrowia człowieka zanieczyszczenie metalami ciężkimi,
tlenek węgla – trujący dla ludzi i zwierząt,
tlenek azotu – powodujący podrażnienia, a nawet uszkodzenia płuc.
A i to nie wszystko. Ten trujący dym zawiera jeszcze: dwutlenek siarki, chlorowodór, cyjanowodór, a także rakotwórcze związki zwane dioksynami i furanami.
Spalając 1 kilogram odpadów z polichlorku winylu PVC (butelki plastikowe, folie itp.) wytwarzamy aż 280 litrów gazowego chlorowodoru, który z parą wodną tworzy kwas solny.
A dla tych, którzy nie lubią wiosennych spacerów i nie dbają o zdrowie (widocznie jest ich całkiem sporo) przytaczamy argument ekonomiczny. Spalane w piecach domowych śmieci powodują osadzanie się tak zwanej sadzy mokrej w przewodach kominowych. Bardzo trudno ją usunąć, a nadmiar może spowodować zapalenie się przewodu kominowego i nawet przyczynić się do pożaru domu.


Nie pal śmieci!
Zgodnie z ustawą o odpadach i kodeksem wykroczeń – zakazane jest spalanie śmieci (odpadów) w piecach i kotłowniach domowych, jak również na wolnym powietrzu.

„Wolność – to jak oddech czystego powietrza”


NIE TRUJCIE! – dlatego pod takim hasłem Fundacja Ekologiczna ARKA wraz z partnerami postanowiła przeprowadzić kampanię przeciwko spalaniu śmieci w domach.
W ramach kampanii zorganizowaliśmy konkursy ekologiczne, wystawy i prelekcje. Niebawem wydane zostaną ponadto specjalne pakiety wydawnictw edukacyjnych. Głównym elementem było jednak zorganizowanie 14 listopada „Dnia Czystego Powietrza”.
Wśród podejmowanych wtedy przez szkoły różnorodnych form działań bardzo popularne okazały się akcje plakatowe. Dobrym pomysłem było wykonanie na lekcjach wychowania plastycznego własnych plakatów przeciwko paleniu śmieci w piecach domowych. Wspólne hasło: „Nie trujcie!” pojawiło się na plakatach w okolicach szkół oraz sklepów, tablic ogłoszeniowych czy domów kultury.


dzieci listy piszą
Wiele dzieci postanowiło w tym dniu napisać „list do rodziców”, dotyczący problemu spalania śmieci. Takie osobiste listy potrafią zadziałać lepiej, niż niejedna ulotka, dlatego ten pomysł także okazał się trafiony.
Szkół podjęły wtedy też akcję medialną, zwracając uwagę radia, prasy i telewizji na fakt, iż – zgodnie z raportem Komisji Europejskiej – każdego roku z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera 28 tysięcy Polaków. Lokalne media zostały także zaproszone na symboliczne zdjęcie wybranej grupy uczniów w maskach gazowych – ten prosty przekaz  okazał się wyjątkowo czytelny.
Niektóre szkoły wystosowały natomiast list do lokalnych mediów, sprzeciwiając się w nim paleniu śmieci i przedstawiając negatywne aspekty takiego postępowania.
Sprawdzonymi pomysłami okazały się także: lekcja tematyczna (z wykorzystaniem naszych wydawnictw oraz przykładowych scenariuszy zajęć lekcyjnych), wystawa tematyczna czy happening przeciwko spalaniu śmieci, do którego zaproszeni zostali rodzice i ich znajomi, lokalne władze i media. Fundacja ARKA w sklepach dużych miast pokazała wtedy ponadto swoją własną wystawę pod tytułem „Nie trujcie”, która cieszyła się dużym zainteresowaniem.
Niezależnie od zastosowanej formy wyrazu, „Dzień Czystego Powietrza” okazał się dobrą okazją do wyrażenia chęci, by „żyć i uczyć się, oddychając świeżym powietrzem”.

Wojciech Owczarz

P.S. Dziękujemy Funduszowi Inicjatyw Obywatelskich za dotację umożliwiającą zorganizowanie wystawy, a Fundacji Zielonej Ligi – za współpracę.